Skráseting innan seyðahald
Búnaðarstovan farin undir skráseting av royndum við seyði
Búnaðarstovan er farin undir skrásetingar av royndum, við seyði, sum verða gjørdar í Heygshaga í Kollafirði. Tað er Hjørdis H. Jensen, búfrøðikandidatur, sum stendur fyri hesum royndunum.
Skrásetingar verða gjørdar av ymiskum framleiðslu eginleikum í haganum. Fyribils er bert gjørd av syðstu gongu í Heygshaganum í Kollafirði og tað er haðani frá, at vit síggja úrslitið, sum verður víst í hesi grein. Talan er um ymiska fóðring uppundir brundtíðina.
Eisini er í umbúna at royta lomb í áseyðaroytingini. Royndirnar eru gjørdar av gott 50 áseyðum í 2011.
Meðan kvidnu gemlingar vóru inni, var farið á bøin tá restin av seyðinum kom á bøin áðrenn lembing. Eftir skanning komu tvílemburnar á bøin og sum fingu kraftfóður afturat. Allur seyðurin var á bønum áðrenn lembing og fingu súrhoyggj og kraftfóður hvønn dag.
Hjørdis H. Jensen, búfrøðikandidatur. (mynd: Jónheðin H. Tróndheim)
Neyðugt er at merkja lombini sum nýlemd, og krevur hetta nógv arbeiði og tekur nógva tíð. Skrásett verður tal, kyn og vekt á lombunum.
Eisini verður vektin skrásett í áseyðaroyting, men er hetta ikki galdandi í 2011.
Tá vektin verður skrásett um heystið, so verður tað gjørt meðan seyðurin er livandi og so eisini eftir slátur.
Niðanfyri síggja vit tær skrásetingar, sum higartil eru gjørdar.
Skrásetingar
ikki viðgjørt hagfrøðiliga
Nýlembd (gram) | Heystvekt (kg) | Sláturvekt (kg) | Slatur % | N | |
Gimburlomb | 3693 | 37,9 | 15,1 | 39,6 | 32 |
Veðurlomb | 3910 | 44,4 | 16,0 | 36,2 | 36 |
Einlembulomb | 3908 | 43,7 | 16,5 | 38,5 | 34 |
Tvílembulomb | 3720 | 39,1 | 15,0 | 25,9 | 34 |
Miðal | 3808 | 41,5 | 15,7 | 37,3 | 68 |
N | 64 | 52 | 24 | 23 | 68 |
Lambatalið fyri syðstu gongu var 1,2 lamb pr. áseyð.
Talvan vísir 45 ær, ið vit vita aldurin á og sum hava lembt.
Aldur | Nýlembd | Heystvekt | Lambatal pr. ær | N |
Ár | gramm | kg | Tal av óm | |
1 | 2953 | 39 | 1 | 6 |
2 | 3674 | 41,8 | 1,3 | 8 |
3 | 3863 | 46 | 1,2 | 10 |
4 | 3719 | 41,2 | 1,6 | 10 |
5 | 3853 | 40,3 | 1,4 | 5 |
6 | 3870 | 2 | 1 | |
7 | 4756 | 44,8 | 1,3 | 4 |
8 | 4105 | 35,5 | 2 | 1 |
Vøksturin í miðal er 255 g/dag.
51 lomb har bæði føðivekt og heystvekt er skrásett.
Tvílembulomb miðal 239 g/dag.
Miðal vøkstur pr. dag á veður- og gimburlombum fram til slátur: | |||
Gimburlomb | 230 g/dag | einlembulomb | 245 g/dag |
tvílembulomb | 206 g/dag | ||
Veðurlomb | 278 g/dag | einlembulomb | 302 g/dag |
tvílembulomb | 257 g/dag |
Vøkstur í mun til aldur í døgum. Lombini vóru millum 139 og 154 dagar gomul.
Vakstrarkurva
Flushing – góð fóðring áðrenn lembing
Seyður skal helst hava hold 3-3,5 í brundtíðini (Ranvig, 1998; Robinson et al 2002).
Um seyður er ov ille fyri (<2) ella ov væl fyri (>3,5) nyttar einki at økja um fóðurstyrkina (Robinson et al. 2002).
Mánaði | Virksemi |
okt/nov | bólka, viga, holdmeta |
november | flushing, fóðring av royndaróm |
1. desember | brundar út |
februar | skanna allar ærnar |
apríl | viga/holdmeta royndarær |
mai | lembing, viga og merkja øll lombini |
Viðgerð
Viðgerð | A | B | C | D |
Fóður |
Tað, ið er at |
Tað, ið er at bíta á bønum |
Tað, ið er at bíta á bønum + seyðafóður |
Turt hoyggj úr Íslandi + seyðafóður |
Stað | Heygshagi í Kollafirði |
Bøurin sunnan fyri Búnaðarstovuna |
Bøurin sunnan fyri Búnaðarstovuna |
Krubba inni á Búnaðarstovuni |
Skanning 2011
Einans í tveimum førum var galið við tal av lombum. Mett 1 lembdi 2.
Tvílemba: Gult á rygg
Einlemba: Gult á skallan
Geld:
Úrslit 2011 & 2012
Flushing: Samlað úrslit fyri bæði árini og skulu takast við fyrivarni.
Bólkur | miðalvekt við byrjan, kg. |
Miðal hold við byrjan |
Broyting í vekt (kg) |
Broyting í hk |
Lambatal |
A | 54 | 2,4 | 1 | 0,2 | 1,6 |
B | 54 | 2,6 | -5 | 0,1 | 1,5 |
C | 56 | 2,6 | -4 | 0,2 | 1,7 |
D | 53 | 2,6 | -5 | 0,2 | 1,1 |
Niðurstøða
Hjørdis H. Jensen tók at enda samanum og helt fyri, at sjálvsagt ber ikki til at siga so nógv eftir einans hálvum øðrum ári við slíkari royndum, men við hesum er ein skráseting byrjað, sum kemur at liggja til grund fyri víðari royndum á økinum.
Í hesum liggur eisini, at broytingar altíð skulu gerast líðandi so seyðurin fær tilpassað seg.
Góðar skrásetingar geva týdningarmikla vitan um okkara seyðaslag.
mars 2012.